مبنای انقلاب اسلامی از دیدگاه شهید دکتر مصطفی چمران

اصولاً انقلاب سه چهره دارد :

 

چهره اول : تغییر سلطه سیاسی و نظامی مملکت است .

چهره دوم : تغییر سیستم و نظام کشور .

چهره سوم : انقلاب ، تغییر و تحول قلبی و روحی در انسانهاست .

 

امّا قسمت اول:

در انقلاب ما قسمت اول تمام شده است ، یعنی تغییر سلطه سیاسی و حکومتی ، همچنان که می دانید طاغوت به زیر کشیده شد . نظام او واژگون گردید و نظامی جدید بر اساس جمهوری اسلامی ایران به وجود آمد . این قسمت از انقلاب شاید در هر انقلاب دیگری نیز به چشم می خورد و ملموس و مادی است .

 

امّا قسمت دوم :

از انقلاب تغییر نظام و سیستم آن مملکت است و کشور ما در حال حاضر دست اندر کار این تغییر و تحول در مرحله نظام و سیستم است . هنگامی که صحبت از نظام و سیستم حکومتی می کنیم قبل از هر چیز قانون اساسی در مد نظر دوستان آشکار می گردد . شما شاهد بوده اید که مجلس خبرگان ماهها نشست تا بالاخره قانون اساسی قدیم را زیر و رو کرد و یک قانون اساسی جدید بر اساس ایدئولوژی اسلامی و بر اساس انقلاب پایه ریزی نمود این اولین مرحله است و تمام تغییرات و تحولاتی که در سیاست و اقتصاد و ادرات به وجود می آید جزء نظام و سیستم به حساب می آید .

هم اکنون شاهد بوده اید و شاهد هستید که امام امت ما از ادارات ناراضی است و مقدار زیادی از هرج و مرج و ناراحتی های زیاد مردم به همین ادرات مربوط می شود علت اساسی از آنجا سرچشمه می گیرد که روابط و ضوابط ادارات همان روابط گذشته است تغییری نکرده است همان روابطی که در دوران طاغوت در ادارات این کشور جاری بوده است هم چنان به قوت خود باقی است ممکن است وزیر و احیاناً معاونین او افرادی پاک و مؤمن و مسلمان و فداکار باشند ولی نظام موجود در ادارات به هیچ وجه با انقلاب اسلامی ما هماهنگی ندارد……… پس چهره دوم انقلاب تغییر نظام است تغییر روابط و ضوابط است .

روابط و ضوابط مثل یک دشمن مشهود در مقابل شما قرار نگرفته است که بتوانید آن را با ضرب گلوله از پای درآورید . به طور سری مثل تار عنکبوت در همه ارکان مملکت اینجا و آنجا باعث کندی و رکود کارها می شود و اکثر اشخاص نمی دانند که مشکل کجاست .

اما چهره دوم انقلاب اقتضا می کند که این تغییر کیفی نیز به وجود آید .

چهره سوم انقلاب که به مراتب از دو قسمت اول و دوم سخت تر و مهم تر است تغییر و تحوّل نفسی است که باید در قلب انسانها و در روح انسانها به وجود بیاید هنگامی که ما سخن از انقلاب می گوییم یعنی تغییر و تحول ، تغییر یک نظام به یک نظام دیگر ، واژگون کردن طاغوت و به وجود آوردن حکومت عدل و قسط اسلامی بنابراین تغییر و تحول ، همه آن مادّی نیست ، قسمت مهم آن روحی و معنویست .

آن انقلابی پیروز می شود که این تغییر و تحول روحی و درونی را در انسانها به وجود بیاورد .

کشورهای زیادی در دنیا وجود دارد مثل کشورهای اروپایی و آمریکایی که از نظر ظاهر از ما پیشرفته ترند ، خیابانهای آنها نظیف تر است ، تمیز تر است ، امتیازات کارگران آنها زیادتر است ، حقوق خوب می گیرند ، امنیت دارند ، اما آیا ما به حکومت آنها و به سیستم آنها راضی می شویم ؟ به هیچ وجه من الوجوه .

اگر امتیازات مادی فقط مطرح بود که باید نظام آنها را هدف خویش قرار می دادیم بنابراین به این نتیجه می رسیم که فقط ظواهر و امتیازات مادی در مدّ نظر نیست .

تغییر و تحول روحی و معنوی انسانها است که یک انقلاب را می سازد و به پیروزی می رساند و این بزرگ ترین و مهم ترین چهره انقلاب است و بزرگترین افتخار انقلاب اسلامی ما نیز در چهره سوم نهاده شده است که تغییر درونی و روحی در انسانهای ماست . ۱

 

پی نوشت :

۱– مجموعه بینش و نیایش ۱و۲ ( یک مقاله و متن سخنرانی و گزیده ای از راز و نیازهای سردار پر افتخار اسلام شهید دکتر مصطفی چمران )